39. PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE

Pracownicze Plany Kapitałowe są programem, który automatycznie obejmie wszystkich pracowników w wieku od 18 do 54 lat, za których pracodawca odprowadza składki emerytalno-rentowe (pod PPK nie będą natomiast podlegały osoby samozatrudnione, prowadzące jednoosobowa działalność gospodarczą, służby mundurowe oraz rolnicy). Osoby między 55 a 69. rokiem życia będą mogły uczestniczyć w PPK dopiero po złożeniu stosownego oświadczenia woli.
Celem utworzenia PPK jest przede wszystkim systematyczne oszczędzanie przez uczestnika środków, z przeznaczeniem na zaspokojenie jego potrzeb finansowych po 60-tym roku życia. Pracownik oraz pracodawca będą solidarnie wpłacali na specjalne konto dwie składki - obligatoryjną składkę podstawową- pracodawca 1,5% wynagrodzenia; pracownik 2% wynagrodzenia- może być niższa, ale nie mniejsza niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia
oraz dobrowolną składkę dodatkową pracodawca do 2,5% wynagrodzenia; pracownik do 2% wynagrodzenia
 
Składki finansowane przez pracodawcę stanowią podstawę do opodatkowania pracownika
Ustawę o PPK stosuje się do podmiotów zatrudniających co najmniej:
- 250 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. – od dnia 1 lipca 2019 r
- 50 osób według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r – od dnia 1 stycznia 2020 r
- 20 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r – od dnia 1 lipca 2020 r
- w przypadku pozostałych podmiotów zatrudniających- od dnia 1 stycznia 2021 r
Stan zatrudnienia ustala się uwzględniając wszystkie osoby zatrudnione, które ukończyły 18.rok życia (pracowników, zleceniobiorców, osób zatrudnionych z tytułu umowy agencyjnej, pracy nakładczej, albo innej umowy o świadczenie usług) oraz członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, którzy podlegają obowiązkowo z tytułu tej umowy ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu lub z tytułu przebywanie na urlopie wychowawczym, pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
 
WYŁĄCZENIA Z USTAWY
PPK nie tworzy się, gdy:
- pracodawca prowadzi PPE (Pracownicze Plany Emerytalne) i odprowadza składki w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia
- podmiot jest mikroprzedsiębiorcą (w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz  osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro) i jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację o nieprzystąpieniu do PPK 
 
TERMINY NA REALIZACJĘ OBOWIĄZKÓW Z ZAKRESU PPK
• Umowę o zarządzanie PPK należy zawrzeć nie później niż na 10 dni roboczych przed upływem terminu na zawarcie umowy o prowadzenie PPK
• Umowę o prowadzenie PPK należy zawrzeć w terminie do 10.dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia objęcia podmiotu zatrudniającego ustawą, w i mieniu i na rzecz osoby będącej w tym dniu osobą zatrudnioną, chyba że przed upływem tego terminu osoba zatrudniona złoży odpowiednią deklarację
• Wyboru instytucji finansowej, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK dokonuje podmiot zatrudniający w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, albo reprezentacją osób zatrudnionych (wyłonioną w trybie przyjętym u danego pracodawcy).Jeżeli na miesiąc przed upływem terminu do zawarcia umowy o zarządzanie PPK nie zostanie osiągnięte porozumienie, wyboru instytucji finansowej dokonuje zatrudniający.  
 
TERMINY NA REALIZACJĘ OBOWIĄZKÓW Z ZAKRESU PPK

Podmiot zatrudniający                           Termin na zawarcie                 Termin na zawarcie
co najmniej:                                             umowy o zarządzanie PPK:    umowy o prowadzenie PPK:
250 osób (stan na dzień 31.12.2018 r.)        do dnia 25.10.2019 r                    do dnia 12.11.2019 r 
50 osób (stan na dzień 30.06.2019 r.)          do dnia 24.04.2020 r                    do dnia 11.05.2020 r 
20 osób (stan na dzień 31.12.2019 r.)          do dnia 27.10.2020 r                    do dnia 10.11.2020 r 
Pozostałe podmioty                                       do dnia 23.04.2021 r                    do dnia 10.05.2021 r
 
TERMINY NA REALIZACJĘ OBOWIĄZKÓW Z ZAKRESU PPK
Pierwszą wpłatę do PPK należy:
• Obliczyć od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po dacie zawarcia umowy o prowadzenie PPK (UWAGA: decyduje data faktycznej wypłaty wynagrodzenia , a nie miesiąc, za który wynagrodzenie jest należne)
• Przekazać do instytucji finansowej–w terminie do 15.dnia kolejnego miesiąca
Kolejne wpłaty do PPK obliczane są w terminie wypłaty wynagrodzenia oraz przekazywane do instytucji finansowej do 15.dnia kolejnego miesiąca
 
ZASADY UCZESTNICTWA W PPK
• Uczestnikami są wszystkie osoby zatrudnione (podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu zatrudnienia w tym podmiocie) za wyjątkiem osób poniżej18.roku życia i powyżej 70.roku życia
• Objęcie obowiązkiem zawarcia umowy o prowadzenie PPK następuje automatycznie
• wyjątek: w przypadku osoby zatrudnionej w wieku pomiędzy 55 a70  rokiem życia objęcie jej PPK następuje dopiero na jej wniosek (chyba że w okresie 12miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia była ona zatrudniona w tym podmiocie łącznie przez co najmniej 3miesiące– wtedy automatycznie)
• umowę o prowadzenie PPK zawiera się po upływie 3 miesięcy zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym, nie później niż do 10.dnia kolejnego miesiąca(przy czym wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy)
• uczestnictwo ma charakter dobrowolny–rezygnacja z dokonywania wpłat do PPK następuje na podstawie deklaracji nie dokonywania wpłat do PPK
• deklaracja powinna być ponawiana co 4 lata –w innym przypadku podmiot zatrudniający będzie zobowiązany do ponownego dokonywania wpłat do PPK
• osoba zatrudniona może w każdym czasie złożyć wniosek o dokonywanie ponownie wpłat do PPK
• osoba zatrudniona może być w tym samym czasie stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK
 
DOPŁATY Z BUDŻETU PAŃSTWA DO PPK
• wpłata powitalna w wysokości 250 zł –jeżeli osoba zatrudniona jest uczestnikiem PPK przez co najmniej 3 pełne miesiące, gdy w okresie uczestnictwa dokonano wpłat podstawowych finansowanych przez uczestnika PPK za co najmniej 3miesiące
• dopłata roczna w wysokości 240 zł –jeżeli kwota wpłat podstawowych i dodatkowych w danym roku kalendarzowym jest równa co najmniej kwocie wpłat podstawowych od kwoty stanowiącej 6-krotność minimalnego wynagrodzenia (a w przypadku uczestnika finansującego wpłatę podstawową w obniżonej wysokości–25%ww.kwoty)
 
ROZPORZĄDZANIE ŚRODKAMI ZGROMADZONYMI NA RACHUNKU PPK
• rozporządzanie środkami jest ograniczone: co do zasady podlegają wypłacie po osiągnięciu przez osobę zatrudnioną 60. roku życia –25% środków jednorazowo, 75% środków w 120 miesięcznych ratach; szczególna regulacja :wypłata w formie świadczenia małżeńskiego
• wyjątek :zwrot środków przed osiągnięciem 60.roku życia
• wyjątek: wypłata do 100% wartości środków, z obowiązkiem ich zwrotu, w celu pokrycia wkładu własnego w związku z budową lub przebudową budynku mieszkalnego itd.
• wyjątek: wypłata do 25% środków, bez obowiązku ich zwrotu w razie poważnego zachorowania osoby zatrudnionej, jej małżonka lub dziecka
• wyjątek: wypłata transferowa, np. na inny rachunek PPK, na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej uczestnika PPK po osiągnięciu przez niego 60.roku życia, na IKE lub rachunek PPE prowadzony dla małżonka zmarłego uczestnika PPK
• ustawa o PPK reguluje zasady podziału środków w razie rozwodu lub unieważnienia małżeństwa albo śmierci osoby zatrudnionej (możliwość rozporządzenia na rzecz osoby uprawnionej)
• środki zgromadzone na rachunku PPK zasadniczo nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej (za wyjątkiem roszczeń alimentacyjnych)
 
OBOWIĄZKI PODMIOTU ZATRUDNIAJĄCEGO PROWADZĄCEGO PPK
• obowiązek obliczania i dokonania wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający
• obowiązek obliczenia, pobrania od osoby zatrudnionej oraz dokonania wpłat finansowanych przez osobę zatrudnioną
• obowiązek zapewnienia obsługi administracyjnej PPK i prowadzenia dokumentacji
• obowiązek czuwania nad terminami związanymi z wykonywaniem określonych obowiązków z zakresu PPK
• obowiązek poinformowania osoby zatrudnionej w wieku pomiędzy 55.a70.rokiem życia o możliwości złożenia wniosku o zawarcie umowy o prowadzenie PPK
• obowiązek poinformowania osób zatrudnionych o możliwości zadeklarowania wpłaty dodatkowej oraz o możliwość i obniżenia wysokości wpłaty podstawowej w razie niskich dochodów obowiązek złożenia w imieniu osoby zatrudnionej wniosku o wypłatę transferową
• obowiązki informacyjne względem instytucji finansowej
• brak obowiązku poinformowania osób zatrudnionych o warunkach uczestnictwa w PPK
 
WYKROCZENIA PRZECIWKO USTAWIE O PPK
• Podmiot zatrudniający lub osoba zobowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego, który nie dopełnia obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK w przewidzianym terminie, podlega karze grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego
• Podmiot zatrudniający, osoba zobowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego lub osoba działająca z inicjatywy takiego podmiotu, który nakłania osobę zatrudnioną lub uczestnika PPK do rezygnacji z oszczędzania w PPK podlega karze grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego
• Podmiot zatrudniający lub osoba zobowiązana od działania w imieniu podmiotu zatrudniającego, który:
- nie dopełnia obowiązku zawarcia umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie
- nie dopełnia obowiązku dokonywania wpłat do PPK w przewidzianym terminie
- nie zgłasza wymaganych danych lub zgłasza dane nieprawdziwe albo udziela nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia
- nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK
 
Podlega karze grzywny w wysokości od 1.000 zł do1.000.000zł.

Przeprowadzanie kontroli w zakresie spełniania obowiązków wynikających z ustawy o PPK oraz ściganie części przewidzianych w niej wykroczeń należeć będzie do zadań Państwowej Inspekcji Pracy.