11. Zmiany w zakresie odliczania VAT naliczonego przy nabyciu i eksploatacji pojazdów samochodowych

Zmiany w zakresie odliczania VAT naliczonego przy nabyciu i eksploatacji pojazdów samochodowych

 

Z dniem 1 kwietnia 2014 r. wejdą w życie przepisy modyfikujące zasady wyznaczania i odliczania podatku naliczonego w przypadku ponoszenia wydatków związanych z pojazdami samochodowymi

 

  1.    Nowa definicja pojazdów

 

Na potrzeby VAT za pojazd samochodowy będzie należało uznawać każdy pojazd silnikowy (czyli wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego), którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, inny niż ciągnik rolniczy, a którego dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony. Nie będzie już wątpliwości, że przepisy ustawy o VAT dotyczące pojazdów samochodowych będą miały zastosowanie i do takich pojazdów jak motocykle czy quady.

 

  1. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

 

Podatek naliczony będzie stanowiło jedynie 50% VAT związanego z zakupami dotyczącymi pojazdów samochodowych (również importem i WNT).

 

Ograniczenie podatku naliczonego będzie dotyczyło już nie tylko nabycia samych pojazdów, ale wszelkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Ograniczeniu będą podległy wydatki dotyczące:

1)  nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;

2)  używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3)  nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Ograniczeniem podatku naliczonego – co do zasady – będą objęte wszelkie transakcje związane z pojazdami, zatem również dotyczące napraw (i nabywane na ten cel towary oraz usługi), eksploatacji (np. płyny do spryskiwaczy, oleje silnikowe etc.), używania (np. zakup kół zimowych, wyposażenia a nawet korzystanie z parkingów, autostrad itp.).

Ograniczenie odliczenia podatku naliczonego nie będzie miało zastosowania jedynie w trzech grupach przypadków:

1.  gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika;

2.  gdy pojazdy samochodowe są przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (musi to wynikać z oficjalnych dokumentów pojazdu);

3.  wobec towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (np. taksometr, kasa, oznaczenie taxi itp.).

 

  1. Prawo do odliczenia podatku naliczonego

 

Generalnie ustawodawca wprowadza domniemanie używania przez podatników pojazdów samochodowych zarówno na potrzeby działalności gospodarczej, jak i do innych celów. Dla udowodnienia, że podatnik wykorzystuje pojazd WYŁĄCZNIE na cele prowadzonej działalności gospodarczej będzie należało prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu, z której będzie wynikało wykorzystywanie pojazdu wyłącznie w ramach działalności gospodarczej. Do chwili obecnej nie jest jeszcze opublikowany przez MF wzór takiej ewidencji. Ewidencja przebiegu pojazdu będzie prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności. O fakcie prowadzenia ewidencji podatnik będzie musiał poinformować organ podatkowy w terminie 7 dni od dnia, w którym poniósł pierwszy wydatek związany z danym pojazdem. Przy braku ewidencji nie jest możliwe wyznaczanie 100% VAT naliczonego. Jeżeli podatnik zaprzestanie prowadzenia ewidencji, będzie musiał o tym fakcie poinformować organ podatkowy - informacja powinna być przekazana nie później niż przed dniem dokonania zmiany. Za brak lub nieprawdziwe informacje grożą dotkliwe sankcje karnoskarbowe.

 

WAŻNE!

Nawet tylko sporadyczne wykorzystanie pojazdu w innym celu pozbawi podatnika prawa do 100% VAT naliczonego!

 

Do pojazdów uznawanych za wykorzystywane na cele związane wyłącznie z działalnością gospodarczą bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu będą zaliczane:

1.  pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

a)  klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b)  z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2.  pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

3 pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

a)  agregat elektryczny/spawalniczy,

b)  do prac wiertniczych,

c)  koparka, koparko-spycharka,

d)  ładowarka,

e)  podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

f)  żuraw samochodowy

– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

 

UWAGA!

Potwierdzeniem spełniania warunków z punktu 1 i 2 jest zaświadczenie z Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów oraz dowód rejestracyjny zawierający odpowiednią adnotację o spełnianiu tych wymogów.

Badanie techniczne pojazdów używanych przed 1 kwietnia 2014 r. będzie musiało być przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji. Swoją aktualność (bez obowiązku przeprowadzania ponownego badania technicznego) zachowują jedynie badania, którym były poddane samochody van i wielozadaniowe z jednym rzędem siedzeń (o ile nie było w nich przeróbek).

  1. Z pełnego prawa do odliczenia podatku VAT mają również prawo skorzystać podatnicy posiadający pojazdy osobowe przeznaczone WYŁĄCZNIE do odsprzedaży oraz pojazdy przeznaczone WYŁĄCZNIE do oddania w ODPŁATNE używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze (przepis nie ma zastosowania do towarów wykorzystywanych jako pojazdy demonstracyjne) oraz jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika.
  2. Jeżeli zmieni się sposób wykorzystania pojazdu w okresie 60 m-cy (12 m-cy dla samochodów o wartości poniżej 15.000 zł) od dnia jego nabycia to podatnik będzie musiał dokonać korekty VAT in plus lub in minus ( w zależności, czy stosował odliczenie 50%, czy 100%) proporcjonalnie do okresu korekty.
  3. Podatek VAT od paliwa w wysokości 50% podatku będzie można odliczać dopiero od dnia 1 lipca 2015 r.

UWAGA!

do 30 czerwca 2015 r. nie przysługuje w ogóle odliczenie podatku VAT od zakupowanego paliwa do pojazdów wykorzystywanych zarówno do celów prowadzonej działalności jak i celów prywatnych.

  1. Jeżeli podatnik zawiąże umowę leasingu, najmu, dzierżawy lub podobną samochodu „z kratką" (w tym N1) przed 1 kwietnia 2014 r. i do tego dnia pojazd zostanie mu wydany, wówczas – pod warunkiem rejestracji umowy we właściwym Urzędzie Skarbowym będzie mógł klasyfikować jako naliczony cały VAT z faktur leasingowych. Warunkiem skorzystania z tego prawa będzie również rejestracja umowy leasingu w Urzędzie Skarbowym 30 dni od dnia wejścia, czyli do 2 maja 2014 roku.